• (02) 3 116 520, лок. 229;
• вторник, 10:00–11:00 четврток, 11:00–12:00
• tonifilip@fzf.ukim.edu.mk
• профил на ризницата на УКИМ
• ORCID ID: 0000-0003-1952-1706

Table of Contents

Toggle

Институт за историја

д–р Тони Филипоски

Редовен професор

Проф. д-р Тони Филипоски е роден на 11.12. 1972 г. во Ријека, Р. Хрватска. Од 1977 г. живее и се образува во Скопје. Дипломирал (1996) и магистрирал (2002) на Институтот за историја на Филозофскиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј” во Скопје. Во март 1997 г. се вработува на Институтот за национална историја, придружна членка на УКИМ, а во декември 2010 г. преминува на Филозофскиот факултет-Скопје. Докторската дисертација на тема: „Охрид во раниот среден век (V-XI век)” ја одбранил во јуни 2009 г. на Институтот за историја на Филозофскиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј” во Скопје, со што се стекнал со звањето доктор по историски науки. Во звање доцент е избран во септември 2009 г., а во звање вонреден професор во април 2014 г. Од декември 2018 г. е избран за редовен професор на Институтот за историја на Филозофскиот факултет-УКИМ-Скопје, на научните области: средновековна историја, национална историја на средниот век, византологија и архивистика и документација.

Се бележат повеќе истражувачки престои првенствено во Виена (Австрија), како и во Белград (Србија), Софија (Бугарија), Тирана (Албанија). Бил учесник на три научно-истражувачки проекти, а раководител на други два (Преспанско-деволската област во средниот век, I дел (2010-2012) и Етнонимот Власи во пишаните извори и во топонимијата во историскиот регион Македонија (XI-XVI век) (2016-2018).

Досега зел учество на триесетина научни симпозиуми/собири конференции во земјата и во странство (Албанија, Србија, Бугарија, Грција, Хрватска, Австрија). Бил претседател на организацискиот одбор на Првата национална конференција за византологија и медиевистика: Самуиловата држава-1.000 години потоа (1018-2018), одржана на 25-26 октомври 2018 г. во Охрид.

Бил член на меѓународни уредувачки одбори на научните списанија: Macedonian Historical Review и Radovi Zavoda za hrvatsku povjest Filozofskog fakulteta Sveučilišta u Zagrebu. Бил член на Стручната редакција на проектот: Врвови на светската филозофија, историја, психологија со психоанализа.

Се служи со англиски, српски/хрватски/босански, бугарски јазик, а пасивно ги познава германскиот и рускиот јазик. Претседател е на Комитетот за византологија и медиевистика на Р. Македонија-Скопје (2016-2021), членка на Меѓународната асоцијација на византолози (AIEB).

Истражувачки интереси: средновековна историја на Балканот (особено Македонија и Албанија); политичка, социјално-економска и културна историја на Византија; доцноантичка и средновековна историја на Охрид; архивистика.

Проф. д-р Тони Филипоски изведува настава и вежби по предметите на првиот циклус студии:

Библиографија

Vlachs from Macedonia in the Medieval Written Sources: Case Study on Polog, Power in Landscape: Geographic and Digital Approaches on Historical Research, M. St. Popović-V. Polloczek-B. Koschicek-S. Eichert (Hgg.), Leipzig 2019, 121-139 (коавтор со Бобан Петровски)

The Dispute Between Theophylact, the Archbishop of Ohrid, and the Paroikos Lazarus: an Example of “State Inteventionism” During Byzantine Emperor Alexios I Komnneno’s Reign (1081-1118), Зборник радова Византолошког института, 55 (2018), 97-106.

Престолнините на Самоиловата држава: критички историографски осврт, 1000 години од битката на Беласица и од смртта на цар Самоил (Зборник на материјали од свечениот собир и од тркалезната маса по повод одбележувањето на 1000 години од битката на Беласица и од смртта на цар Самоил, МАНУ-Скопје, 6 ноември 2014 г.), ИНИ-МАНУ-Скопје 2018, 139-148.

The Titles of St. Clement of Ohrid, Св. Климент Охридски в културата на Европа (БАН-Кирило-методиевски научен центаръ, София, 25-27 ноември 2016 г.), София 2018, 562-575.

27 јули (9 август) 916 година: датум на упокојување или на погребување на Св. Климент Охридски, Милениумското зрачење на Св. Климент Охридски (Зборник на трудови од меѓународниот научен собир одржан по повод 1.100 години од упкојувањето на Св. Климент Охридски, МАНУ-Скопје, 28-29 октомври 2016 г.), Скопје 2017, 213-218.

Охрид у време краљева Вукашина и Марка (1365-1395), Српска краљевства у средњем веку (Зборник радова међународног научног скупа одржаног од 15. до 17. септембра 2017. године у Краљеву, у част обележавања 800 година од крунисања Стефана Немањића Првовенчаног, уредник: С. Мишић), Краљево 2017, 291-307.

The Via Egnatia, Ohrid and the First Crusade (1096-1097) According to Western Sources, Space, Landscapes and Settlements in Byzantium – Studies in Historical Geography of the Eastern Mediterranean, Presented to J. Koder. Eds: A. Kulzer-M. St. Popović (Studies in Historical Geography and Cultural Heritage, No.1), Vienna-Novi Sad 2017, 113-130 (дел од книга).

Светите Кирил и Методиј, (автори на текст: Т. Филипоски, И. Велев, Р. Грозданоски)(едиција: Македонски искушенија), кн. 58, Магор-Скопје 2016 (коавтор на стручна книга).

Светите Климент и Наум Охридски, (автори на текст: Т. Филипоски, И. Велев, Р. Грозданоски)(едиција: Македонски искушенија), кн. 26, Магор-Скопје 2016 (коавтор на стручна книга).

The Two Military Operations of Byzantine Emperor Andronicus III in Macedonia on the eve of the Battle of Velbazhd, Великите Асеневци (Зборник с доклади от конференция, посветена на 830 години от въстанието на братята Петър и Асен, началото на второто българско царство и обявяването на Търново за столица на България и 780 години от легитимното възобновяване на българската патрияршия, Велико Търново, 26-28 октомври 2015), Велико Търново 2016, 286-291.

Before and After the Battle of Maritsa (1371): The Significance of the Non-Ottoman Factors in the Ottoman Conquest of the Balkans, The Ottoman Conquest of the Balkans-Interpretation and Research Debates, Edited by Oliver Jens Schmitt, Verlag der Österreichischen Akademi der Wissenschaften (Philosophisch-Historische Klasse Sitzungsberichte, 872.Band), Wien 2016, 65-78 (дел од книга).

The Dispute Between Theophylact, the Archbishop of Ohrid, and the paroikos Lazar: an Example of ’State Inteventionism’ During Byzantine Emperor Alexios I Komnneno’s Reign (1081-1118), Proceedings of the 23^rd International Congress of Byzantine Studies (Belgrade, 22-27 August 2016), Thematic Session of Free Communications: “The Age of the Komnenoi” (Chairs: P. Magdalino, L. Neville), 4 (апстракт).

Некои аспекти поврзани со паѓањето на Охрид под османлиска власт, Прилози од четвртиот меѓународен конгрес: Исламската цивилизација на Балканот (МАНУ-Скопје, 13-17 октомври 2010), IRCICA-Istanbul 2015, 395-410.

Saints Clement and Naum of Ochrid: Appearance and Factual Grounds for Their Epithet, International Scientific Conference: Cyril and Methodius: Byzantium and the World of the Slavs (Thessaloniki, 28-30 ноември 2013), Thessaloniki 2015, 551-558.

Востанијата на Петар Делјан и Ѓорѓи Војтех, Македонија до XIX век (едиција: Македонски искушенија), книга 5, том III, Скопје 2014, 831-845 (дел од стручна книга).

Македонија во време на византиското владеење (XI-XII век), Македонија до XIX век (едиција: Македонски искушенија), книга 5, том III, Скопје 2014, 809-830 (дел од стручна книга).

Свети Климент и изворната заснованост на неговиот епитет Охридски, Кирило-методиевската традиција и македонско-руските духовни и културни врски (Зборник на трудови од меѓународниот научен собир одржан по повод 1150 години од Моравската мисија и од словенската писменост, Охрид, 3-4 октомври 2013), УКИМ-Скопје 2014, 317-332.

Свети Климент и неговиот епитет Охридски: појава и распространетост, Шеста научна средба по повод патрониот празник на Националната и универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски”- Скопје (одржана на 7. 12. 2012) на тема: Свети Климент Охридски во уметничкото творештво, Скопје 2012, 27-52.

Der Ohrider Župan Andrea Gropa, Südost-Forschungen, 69/70 (2010/2011), R. Oldenbourg/München 2012, 1-24.

Застапеноста на хрватската средновековна и нововековна историја во наставните програми за додипломски студии на Институтот за историја при Филозофскиот факултет-Скопје, Hrvatsko-makedonske književne, jezične i kulturne veze (Zbornik radova s Me|unarodnog znanstvenog skupa Hrvatsko-makedonske književne, jezične i kulturne veze održanog u Rijeci od 23. do 25. ožuljka 2011), Knjiga III., Rijeka 2011, 391-401.

Theophylact and the People of Ohrid: the Issue of the „Otherness“, Macedonian Historical Review, vol. 2, Skopje 2011, 87-102.

The Ohrid Bishopric in the IXth Century, Оттука започва Бљлгария (Материяли од втората национална конференция по история, археология и културен туризам: “Патуване към България”, Шумен, 14-16. 05. 2010 година), Шумен 2011, 276-285;

Охридската епископија во IX век, Годишен зборник на Филозофскиот факултет, кн. 64, Скопје 2011, 257-276.

Свети Наум и неговите епитети: Охридски и Чудотворец, Зборник на трудови од меѓународниот научен симпозиум 1100 години од упокојувањето на Свети Наум Охридски (Охрид, 3-5 октомври 2010 година), МПЦ-ОА-Охрид 2011, 153-174.

The Roads in the Ohrid Lake Region: Historical-Arhaeological Analysis of Data from Late Ancient Period and Middle Ages (4^th-14^th Centuries), Proceedings of the 22^nd International Congress of Byzantine Studies (Sofia, 22-27 August 2011), vol. II (Abstracts of Round Table Communications), Sofia 2011, 292-293 (апстракт).

Деволската област и словенското просветителско дело на Свети Наум, Зборник на трудови од Меѓународниот научен собир: Свети Наум Охридски и словенската духовна, културна и писмена традиција (организиран по повод 1100-годишнината од смртта на св. Наум Охридски-Охрид, 4-7 ноември 2010), УКИМ-Скопје 2011, 409-416.

The Komani-Krue Settlements and Some Aspects of their Existence in the Ohrid-StrugaValley (VIIth-VIIIth century), Macedonian Historical Review, vol. 1, Skopje 2010, 67-80.

Провинцијата Нов Епир во доцноантичките извори и прашањето за нејзиното седиште (4.-6. век)/ The Province of New Epirus in the Late Antique Sources and the Question of Its Capital (4^th-6^th century A.D.), Македонско наследство/Macedonian Heritage, XIV/36-37, Скопје/Skopje 2010, 167-172.

Градот Лихнид и провинцијата Нов Епир, Историја, год. XLV, бр. 1-2, Скопје 2009, 5-11.

Прилог кон прашањето за формирањето на доцноантичката провинција Нов Епир, Гласник на ИНИ, год. 53, бр. 1-2, Скопје 2009, 51-57.

Административно – територијални поделби на Македонија во антиката, Макеоднска енциклопедија, 1 (А-Љ), МАНУ-Скопје 2009, 19-20; Административно-територијални поделби на Македонија во средниот век, Макеоднска енциклопедија, 1 (А-Љ), МАНУ-Скопје 2009, 21 (одредници).

Прашањето за проодноста на западниот дел од патот Виа Егнатиа (Драч-Солун) во II-та половина на IX век, Пътуванияата в средновековна България (Материали от първата национална конференция: “Пътуване към България. Пътуванияата в средновековна България и съвременният туризъм”, Шумен, 8-11. 05. 2008 г.), Съюз на учените в България-шуменски универзитет “Епископ Константин Преславски”-Научноизследователски център по византинистика, Издателство Абагар, Велико Търново 2009, 110-119.

Послание до потомците – донации и ктиторства на Трифун Костовски (автори на текстот: Маја Бојаџиевска, Ирена Стефоска, Елка Јачева-Улчар и Тони Филипоски), Култура-Скопје 2008, 229 (коавтор на стручна монографија).

Прилог за прашањето за паѓањето и статусот на Охрид под српска власт (1334-1341/42). Зборник “Транзициите во историјата и културата”, Скопје 2008, 69-78.

Ohrid-Debra Region and the Region of Arbanon (Albanon) in the XIIIth century. “Skёnderbeu dhe Evropa” (ed. F. Duka), Tirana 2006, 18-33.

Охридско-дебарските предели и областа Арбанон (Албанон) во XIII век. “Ѓерѓ Кастриоти-Скендербег (1405-1468)” (Материјали од научниот собир, по повод 600 години од неговото раѓање, одржан во Скопје на 25 и 26 ноември 2005), ИНИ-Скопје 2006, 105-117; Rajonet e Ohrit dhe Dibres dhe Rajoni Arbanon (Albanon) ne Shekullin XIII. “Gjergj Kastrioti-Skenderbeu (1405-1468)” (Materiale nga Tubimi Shkencor, me Rastine e 600 vjetorit te Lindjes se Tij, Mbjatur ne Shkup me 25 dhe 26 nentor 2005), Shkup 2006, 103-114.

Бојана Крсмановиќ, Успон војног племства у Византији XI века, Београд 2001, 339. – ГИНИ, 48/1-2, Скопје 2004, 301-304.

Неколку податоци за присуство на номади и благородници од албанско потекло во Македонија во XIV век. – ГИНИ, 47/1-2, Скопје 2003, 175-188.

“Македонски историски речник”, ИНИ-Скопје 2000, 27, 121, 163-164, 201, 311 (соработник/автор на одредници).

Историографија на Македонија 1986-1995, IV, СДИРМ-Скопје, 1997, 223. – Историја, XXXIII/1-2, Скопје 1997, 219-221.

Милан Бошкоски, Македонија во XI и XII век-надворешни упади на територијата на Македонија, ИНИ-Скопје 1997, 225. – Историја, XXXIII/1-2, Скопје 1997, 198-200.