Институт за психологија

д-р Ана Фрицханд

Редовен професор

Проф. д–р Ана Фрицханд е родена 1978 година во Скопје. Дипломирала (2001) и магистрирала (2007) на Филозофскиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј” во Скопје. Во ноември 2003 година се вработува на Филозофскиот факултет во Скопје како помлад асистент при Институтот за психологија. Докторската дисертација на тема „Морално мислење и морална слика за себе кај адолесценти“ ја одбранила во мај 2010 година на Филозофскиот факултет во Скопје, со што се стекнала со звањето доктор по психолошки науки. Во звање доцент е избрана во октомври 2010 година, а во звање вонреден професор избрана е во април 2015 година. Во моментов е раководител на Институтот за психологија на Филозофскиот факултет во Скопје.

Во текот на 2008 година била меѓународен алумни на Универзитетот во Минесота-Твин Ситис, САД, како добитник на престижната стипендија Junior Faculty Development Program наменета за млади истражувачи и универзитетски наставен кадар, а администрирана од Амбасадата на САД во Р. Македонија и Стејт Департментот на САД. Од јули, 2017, до октомври, 2019 година била генерален секретар на Македонско Американската Алумни Асоцијација (МААА).

Во текот на нејзиниот досегашен професионален ангажман била ангажирана како главен истражувач, надворешен експерт и аналитичар на повеќе национални и регионални проекти финансирани од меѓународни организации како што се УНИЦЕФ, УСАИД, ОСЦЕ и слично. Воедно, во еден период била член на експертски тимови во Министерството за образование и наука и Министерството за здравство. Во моментов е актуелен потпретседател на Комората на психолози на РСМ.

Течно ги зборува англискиот, српскиот и францускиот јазик.

Истражувачки интереси: развојна психологија, применета развојна психологија, психологија на морал, психологија на мирот и конфликтите.

Проф. д–р Ана Фрицханд изведува настава и вежби по предметите:

На првиот циклус студии:
На вториот циклус студии:
  • 1

    Развојна психологија

  • 2

    Применета развојна психологија

  • 3

    Разрешување конфликти

  • 4

    Медијација и преговарање

На третиот циклус студии:
  • 1

    Развојна психологија

  • 2

    Современи трендови во психологијата на моралот

  • 3

    Психологија на решавање конфликти


Библиографија

Фрицханд, А. (2019). Психолошки аспекти на меѓуврсничкото насилство во училиште и ефекти врз развојот на децата и адолесцентите. Просветно дело (во печат).                                                                                     

Фрицханд, А. (2019). Морален развој, биоетика и нивната поврзаност при донесувањето морални одлуки во професиите насочени кон помагање. Годишен Зборник, Скопје: Филозофски факултет, УДК: 37.017:17 [364-43, 183-191

Thoma, S.; Walker, D.; Chen, Y.H.; Frichand, A.; Moulin-Stożek, D.; & Kristjansson, К. (2019). Assessing adolescent’s application of the virtues across multiple cultural contexts:  An empirical summary of studies using the Adolescent Intermediate Concepts Measure, Developmental Psychology, 55, 10, 2181-2192 (if 4.195)

Miloshevska, T. & Fritzhand, A. (2018). Risk Factors Increasing Vulnerability of Migrant Children. Security Dialogues, 9, 2, 47-58  

Fritzhand, A. & Gjurovski, M. (2018). Can Conflict Resolution Effectively Deal With Terrorism? Critical Overview of Contemporary Challenge to International Security. Conference proceedings “Security, Political and Legal Challenges of the Modern World”, Bitola, 19-21, October, 2018, Vol. 2, 56-64, ISBN 978-9989-870-79-8                                                                               

Fritzhand, A. & Tashkovski, I. (2018). The Role of Socio-psychological Approach to Conflict Resolution in Maintaining (Inter)National Peace and Stability. VISION International Refereed Scientific Journal,

Miloshevska, T., Bakreski, O., Fritzhand, A. (2018). Digital Media Revolution and Political Violence. International Journal of Multidisciplinary Thought, 7, 3, 85-94, UniversityPublications.net                                                                               

Fritzhand, A. & Gjurovski, M. (2018). Contemporary Challenges to Conflict Resolution Approach Towards Maintaining International Security. Зборник на трудови од 9-та Меѓународна научна конференција Security System Reforms as a Precondition for Euro-Atlantic Integrations, Ohrid, Macedonia, 61-70, UDK:327.5:327-049.6-049.3(100)

Blazevska Stoilkovska, B.; Shurbanovska, O.; Frichand, A.; & Stojanoska Ivanova, T. (2018). Life Roals Salience and Subjective Well Being among Macedonian Employees: Does Family Supportive Organization Perception Moderate this Relationship, International Journal of Ocupational Medicine and Environmental Health, (if 0.95)

Fritzhand, A., Kitkanj, Z., Anastasovski, I., Aleksovska Velichkovska, L. (2017). The Role of Sports in Overcoming Aggression in Children and Adolescents. Research in Phisical Education, Sport and Health, 6, 2, 109-111, ISSN 1857-8152

Фрицханд, А., Киткањ, З., Милошевска, С. (2017). Родителски стилови кај лица од рана возрасна доба со различен степен на образование и функционалност на семејството, Просветно Дело, 5

Фрицханд, А. (2017). Развој на речникот кај момчиња и девојчиња во рано и средно детство. Годишен Зборник 70, ISSN 0350-1892 1, 187-204, Скопје: Филозофски факултет,  

Shurbanovska, O.; Frichand, A., & Blazevska Stoilkovska, B. (2016). Parent-child Relationships in the Family Today. Социолошка ревија, 17, 2, 49-62, UDK 37.064:316.628053.6 316.356.2.063.24:316.628-053.6 Skopje: Bomat Graphics

Stojanoska Ivanova, T.; Anastasovski, I.; Fritzhand, A.; & Damovska, L. (2016). Good manners in sport and sports culture – prerequisite for combating sports violence. Sociological review, 17, 2, 19-26. UDK 796.093.1:316.624.3(497.7). Skopje: Bomat Graphics

Pajaziti, A.; Blazevska Stoilkovska, B.; & Fritzhand. A. (2016). From Inclusive Identities to Inclusive Societies: Exploring Complex Social Identity in the Macedonian Context, Iliria International Review, 6, 2, 31-45, DOI: 10.21113/iir.v6i2.273, Iliria College, Kosovo and Felix-Verlag, Germany

Fritzhand, A., & Blazevska Stoilkovska, B. (2016). Social dominance orientation and Trust in institutions among Macedonian and Albanian Young Adults, Безбедносни дијалози, 7, 1, 7-24 ISSN 1857-7172 Skopje. Faculty of Philosophy

Thoma, S.; Walker, D.; Chen, Y.H.; & Frichand, A. (April, 2016). Assessing adolescent’s application of the virtues across multiple cultural contexts:  An empirical summary of studies using the Adolescent Intermediate Concepts Measure. Paper presented at the Annual Meeting of AERA “Public Scholarship to Educate Diverse Democracies”, April 8-12, 2016, Washington D.C., USA

Fritzhand, A., Mirovic, T., & Hadzic, A. (2016). The Relationship between the Perception of Parenting Style and Early Maladaptive Schemes: Evidence from the Study on Adolescents and Young Adults in Macedonia and Serbia. Зборник на трудови од Меѓународна конференција за теорија и практика во психологијата, Октомври 30-Ноември 1, 2014, 171-197. Скопје: Македонија

Blazevska-Stoilkovska, B., Zaharia, D., Chudzicka Czupala, A., Surbanovska, O., & Fritzhand, A. (2016). Boundary Flexibility and Transitions over the Work and Family Domains: Gender and Cross-cultural Differences. Зборник на трудови од Меѓународна конференција за теорија и практика во психологијата, Октомври 30-Ноември 1, 2014, 121-141. Скопје: Македонија

Фрицханд, A. (2014). Разлики во дискриминацијата на гласови кај момчиња и девојчиња од рано и од средно детство. Просветно дело, 67, 4, 45-58, UDK-37-ISSN-0350-6711, Скопје: АД Просветно Дело

Frichand, A. & Petrovic, N. (2014). The Culture of Peace: Measuring the Emotional Climate in the Republic of Macedonia. Безбедносни дијалози., 5, 1, 145-162 Скопје: Филозофски факултет

Фрицханд, А. (2013). Моралниот идентитет во теоријата на морално функционирање на Августо Блази. Годишен зборник на Филозофскиот факултет на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ – Скопје, 66, 177-189, (ISSN 0350-1892), Скопје: Филозофски факултет

Фрицханд, А. (2012). Моралната себеперцепција на адолесцентите. Годишен зборник на Филозофскиот факултет на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ – Скопје, 65, 124-140, (ISSN 0350-1892), Скопје: Филозофски факултет

Frichand, A. (2011). Life Styles and Moral Attitudes of Adolescents and Their Parents. Romanian Journal of Psychology, Psychotherapy and Educational Sciences, ISSN 2068-3626, 3-19, Lucian Blaga, University of Sibiu, Romania

Фрицханд, А. (2011). Морално мислење кај адолесценти со различен степен и вид на образование. Социолошка ревија XIII, UDK – 316, 1, XII, 7-25, Скопје: Бомат Графикс

Фрицханд, А. (2011). Видот на образование и моралната самоперцепција во средна и доцна адолесценција. Просветно дело, 64, 4, UDK-37-ISSN-0350-6711, 49-60, Скопје: АД Просветно Дело

Фрицханд, А. и Стојаноска, Т. (2011). Моралните предизвици на младите и општествените промени во 21от век. Годишен зборник на Филозофскиот факултет Скопје, 64, 123-133, (ISSN 0350-1892), Скопје: Филозофски факултет

Frichand, A. (2011). Ispitivanje moralnog mišljenja adolescenata putem posrednih koncepata. Psihološka istraživanja, 14, 1, 67-84  (ISSN 0352-7379) Beograd: Filozofski fakultet

Piotr Sorokowski et al. (2011). Attractiveness of Leg Lenght: Report From 27 Nations. Journal of Cross-Cultural Psychology, 42, 131-138 (doi:10.1177/0022022110392229)

Фрицханд, А. (2010). Семејството и адолесцентите во светот што се менува. Социолошка ревија, UKD-316, IX-X, (стр.107-119), Скопје: Филозофски факултет

Фрицханд, А. (2009). Спортот како ”сигурна база” за намалување на насилството и агресијата. Фудбал магазин, No.17. Скопје: ФФМ

Фрицханд, А. (2007). Моралната интелигенција на адолесцентите во денешен општествен контекст, Годишен зборник на Филозофски факултет, Vol. 60. Скопје.

Murdzeva – Skarik, O. & Frichand A. (2006). Development of knowledge and skills for Alternatives to Violence. Во: Primenjena Psihologija, Zbornik radova (pp.31-55) Niš: Filozofski fakultet

Фрицханд, А. и Трајковски, В. (2006). ”Приспособување на студиските програми – предуслов за мобилност во Болоњскиот процес”. Трудот е изложуван на Трибина на тема: ”Болоњскиот процес и прилагодувањето на студиските програми на филозофските факултети од земјите на Југоисточна Европа”; Ректорат на Универзитетот ”Св. Кирил и Методиј”, Скопје.

Наумова, К.; Фрицханд, А. и Блажевска-Стоилковска, Б. (2004). Себе-почитувањето и мотивот за постигнување. Во: Зборник на трудови ”30 години Институт за Психологија”, Скопје: Филозофски факултет.

Објавени поглавја во монографии/зборници:

Pajaziti, A.; Blazhevska Stoilkovska, B.; & Fritzhand, A., Rustemi, A., Qose, A. (2017). Towards Inclusive Social Identities in the Republic of Macedonia. In: Pratto, F., Žeželj, I., Maloku, E., Turjačanin, V., Branković, M. (Eds.). Shaping Social Identities After Violent Conflict: Youth in the Western Balkan, 135-158. Palgrave Macmillan ISBN 978-3-319-620206    

Frichand, A. (2008). Moral and values of adolescents today: Where is this new generation going and what needs to be done. Во: Avram, E. (Ed.) Psychology in a Positive World. Resources for Personal, Organizational and Social Development. (pp.31-58), Bucharest: Editura Universitāţii din Bucureşti

Објавени книги / монографии:

Фрицханд, А. (2019). Когнитивен развој и развој на поими во детството. Во: Шеху, Ф., Дамовска, Л., Фрицханд, А. Прирачник за воспитувачи „Воспитувачот, логичкото мислење и когнитивната љубопитност кај децата“, Просветно дело, Скопје

Фрицханд, А. (2019). Развој на говорот во првите шест години од животот. Во: Дамовска, Л., Шеху, Ф., Фрицханд, А., Барбареев К. Прирачник за воспитувачи „Воспитувачот, писменоста и развојот на говорот кај децата. Просветно дело, Скопје

Стојаноска Иванова, Т., Фрицханд, A., Томевска Илиевска, Е. (2019). Насилство во училиште: Социолошки, психолошки и педагошки аспекти, Институт за Европски образовни, социокултурни и економски политики „Европа за тебе“, Скопје.

Стојаноска Иванова, Т. и Фрицханд, A. (2017). Насилство во училиштата: Заедно до побезбедни училишта. НВО Женска акција и Град Скопје, Скопје, Македонија

Fritzhand, A. (2013). Moral Thinking and Moral Self-concept in Аdolescence: Results from the Study on Adolescents in the Republic of Macedonia. ISBN 978-3-639-51916-7 Germany: Scholars Press